??
B
ir ismin kendisini niteleyen veya belirten bir sıfat unsuruyla oluşturduğu
kelime grubuna sıfat tamlaması denir. Bu grupta sıfat, tamlayan; isim ise
tamlanan durumundadır. Sıfat olarak kullanılan kelime çekim eki almaz: büyük
şehir, eski konak, inatçı keçi, karlı dağlar,
sıcak
çorba, soğuk su, temiz toplum, üç arkadaş gibi.
Bir isme birden fazla
sıfat bağlanabilir: akıllı uslu, terbiyeli, iri yapılı, çalışkan bir genç
gibi.
Sıfat ve zarfların anlamlarını derece, ölçü
bakımından belirten zarfların oluşturduğu kelime grupları da
sıfat tamlaması olur: en
güzel (yazı), daha kullanışlı
(
makine), çok
hızlı
(
konuşuyor) gibi.
Altın saat, demir kapı, gümüş
yüzük, plâstik kova, yün
çorap gibi örneklerin takısız
isim tamlaması değil, sıfat tamlaması olduğu unutulmamalıdır.
Kırmızı
kalem, kalın kumaş,
ince çizgi,
dürüst insan gibi sıfat tamlamalarında
kırmızı, kalın,
ince,
dürüst kelimeleri nasıl kendilerinden sonra gelen isimlere ait
bir
özellik, nitelik bildiriyorsa yukarıdaki
örneklerin de bunlardan farkı yoktur. Geniş bahçe, okumuş adam, yakacak odun,
yollanacak para gibi sıfat tamlamalarında kelimelerin
yeri değiştirilirse sıfatlar, yüklem yerine geçer ve böylece bir cümle ortaya
çıkar: bahçe geniş (tir), adam okumuş, odun yakacak, para
yollanacak.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder